Tάξεις Ε1 – Ε2                                                                                                                      Σχολικό έτος : 2001 – 2002                                                                                                     Αριθμός μαθητών : 36                                                                                                            Διάρκεια προγράμματος : Όλη η σχολική χρονιά 2001-2002                                                              Υπεύθυνοι προγράμματος :Προκοπίου Παναγιώτης – Χαριζάνης Ιωάννης

Εισαγωγή

Το πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τίτλο:                                «Ελιά ο ευλογημένος καρπός»                                                                                                                                                      

έχει σαν σκοπό να γνωρίσουν τα παιδιά από κοντά κάθε τι σχετικό με την ελιά.

Να γνωρίσουν το δέντρο της ελιάς και την ιστορία του.

Τον τρόπο συλλογής του καρπού της ελιάς από το δέντρο αλλά και τον τρόπο επεξεργασίας των επιτραπέζιων ελιών.

Να δουν από κοντά ελαιοτριβείο και να κατανοήσουν όλη την διαδικασία παραγωγής ελαιολάδου καθώς και τα μεγάλα οφέλη του ελαιολάδου στην υγεία του ανθρώπου.

Γενικότερα όμως σκοπός μας είναι να ξεφύγουν τα παιδιά μέσα από τα στενά περιθώρια της τάξης, να αναπτύξουν δεξιότητες έξω από αυτήν και να αναπτυχθεί ένα κλίμα ομαδικότητας.

Επιλογή του Θέματος

Η επιλογή του θέματος «Ελιά ο ευλογημένος καρπός» έγινε για διαφόρους λόγους:

Ο σοβαρότερος και ουσιαστικότερος λόγος επιλογής του θέματος είναι η πρώτη ενότητα του μαθήματος ερευνώ τον φυσικό κόσμο της Ε τάξης η οποία αναφέρεται γενικά στα φυτά. Ανακαλύψαμε λοιπόν ότι το δέντρο της ελιάς ήταν πάρα πολύ γνωστό στους μαθητές από την ιστορία, την θρησκεία, την επιστήμη και παρατηρήσαμε το μεγάλο ενδιαφέρον των μαθητών για την απόκτηση περισσότερων γνώσεων σχετικά με την ελιά.

Δεύτερος λόγος ήταν η μεγάλη σπουδαιότητα όπου έχει η ελιά και το ελαιόλαδο στην ελληνική κουζίνα. Οι πρόσφατες διατροφικές μελέτες απέδειξαν ότι η Μεσογειακή διατροφή, που έχει σαν βασικό στοιχείο της το ελαιόλαδο, είναι η πιο υγιεινή διατροφή για τον άνθρωπο.

Τρίτος λόγος ήταν οι διασυνδέσεις των υπευθύνων με ελαιοπαραγωγούς και υπεύθυνους ελαιοτριβείων στην κοντινή περιοχή του Ν. Χαλκιδικής.

Δραστηριότητες

Το πρόγραμμα ξεκίνησε 10 Οκτωβρίου. Έγινε ενημέρωση των παιδιών σχετικά με το θέμα και παρατηρήθηκε μεγάλο ενδιαφέρον και ενθουσιασμός σχετικά με την διεξαγωγή του προγράμματος με τίτλο :

«Ελιά ο ευλογημένος καρπός»

Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες και κάθε ομάδα πήρε από ένα θέμα για έρευνα. Τα θέματα ήταν: το δέντρο της ελιάς, ιστορία της ελιάς, ελαιοτριβείο, παραγωγή ελαιόλαδου, τρόπος παρασκευής επιτραπέζιων ελιών, ελαιόλαδο και παραδοσιακή ελληνική κουζίνα, καθώς και συγκέντρωση εικόνων-φωτογραφιών από βιβλία και περιοδικά.

Σχεδόν ταυτόχρονα με την διανομή και την αρχή της έρευνας από τις ομάδες του πληροφοριακού υλικού σχετικά με την ελιά, αρχίσαμε να παρασκευάζουμε βρώσιμες ελιές (πράσινη ελιά Χαλκιδικής).

Το παραπάνω έγινε γιατί όπως είναι κατανοητό η περισυλλογή της πράσινης ελιάς γίνεται κατά τον μήνα Οκτώβριο.

Τα παιδιά χάραξαν τις ελιές (7κιλά περίπου) και τις έβαλαν σε ένα βαρελάκι το οποίο γέμισαν με νερό, που άλλαζαν οι υπεύθυνοι μέρα παρά μέρα για ένα μήνα περίπου μέχρι οι ελιές να ξεπικρίσουν.

Έπειτα χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υλικά (αλάτι, αυγό, λεμόνια...) παρασκεύασαν τα παιδιά τις ελιές τις οποίες αφήσαμε μια περίπου εβδομάδα μέσα στην άλμη. Αφού πέρασε η εβδομάδα οι ελιές ήταν έτοιμες για φάγωμα. Τις κρατήσαμε όμως για να φαγωθούν την ημέρα της εξόρμησης μας.

Τέλη Νοεμβρίου επισκεφθήκαμε στη Νικητή Χαλκιδικής(-κατά την διάρκεια της διαδρομής έγινε ξενάγηση και μοιράστηκε χάρτης της περιοχής και πληροφοριακό υλικό σχετικά με τον Ν. Χαλκιδικής, της καλλιέργειες του και την ιστορική του σημασία-) ένα φυτώριο με ελιές. Εκεί ακούσαμε από τον κ. Δεληθανάση Νικόλαο όλη την διαδικασία για τους τρόπους πολλαπλασιασμού της ελιάς. Ακολούθησε ξενάγηση στο θερμοκήπιο και τους χώρους του φυτωρίου. Ο κ. Δεληθανάσης μας χάρισε 10 μικρά δενδρύλλια ελιάς για δενδροφύτευση στον αύλειο χώρο του σχολείου.

Επισκεφθήκαμε τον ελαιώνα του κ. Βάσιου Ορέστη όπου οι μαθητές άκουσαν ομιλία από τον γεωπόνο του συνεταιρισμού για την καλλιέργεια της ελιάς. Ακολούθησε επίδειξη από τον ελαιοπαραγωγό κ. Βάσιο, της παραδοσιακής συγκομιδής του ελαιοκάρπου. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες συμμετείχαν στη συλλογή και συγκεντρώσει του καρπού.

Οι μαθητές μεταφέρουν και παραδίδουν τον καρπό στο ελαιοτριβείο του κ. Μόσχου. Ξενάγηση από τον ιδιοκτήτη στο ελαιοτριβείο και ομιλία από εξειδικευμένο μηχανικό. Οι μαθητές παρακολουθούν όλα τα στάδια μετατροπής του καρπού σε λάδι.

Φιλοξενία των μαθητών με φαγητό(όπου μεταξύ των άλλων φαγώθηκαν και οι ελιές που είχαν παρασκευάσει προηγούμενα οι μαθητές στο σχολείο). Παραλαβή του λαδιού και διανομή του σε μπουκαλάκια των 250 ml, για να πάρει από ένα τουλάχιστον ο κάθε μαθητής.

Ανάγνωση και επεξεργασία κειμένου σχετικό με την ελιά με τίτλο: Η Θυγατέρα του ΄Ηλιου.

Δημιουργία κολλάζ με τίτλο: O Ελαιώνας.

Πραγματοποίηση εργασιών όπως σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα, ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σχετικά με όσα είδαν και άκουσαν οι μαθητές κατά την διάρκεια του προγράμματος.

Συγγραφή σκέφτομαι και γράφω με τίτλο: «Ελιά ο ευλογημένος καρπός. Τι είδα – τι άκουσα, τι έμαθα»(τα παιδιά σε όλες τις δραστηριότητες είναι χωρισμένα και δουλεύουν σε ομάδες).

Κατασκευή ιστοσελίδων Χαριζάνης Ιωάννης